Właściciele przedsiębiorstw handlowych często ze względów finansowych nie decydują się na inwestowanie w instalację CCTV. Koszty jej założenia mogą wydawać się wyższe, niż ewentualne straty przy drobnych kradzieżach. Jednak sama obecność monitoringu zniechęca potencjalnych złodziei i stanowi pakiet bezpieczeństwa, jakiego nie zapewniają inne systemy. Najważniejszymi założeniami realizowanymi w monitoringu sklepów są:
- ochrona zysków przedsiębiorcy poprzez przeciwdziałanie kradzieżom,
- zabezpieczenie stanowiska sprzedaży przed nieuprawnionymi operacjami (takimi jak nierejestrowanie wydawanych produktów, rejestrowanie produktów pod nieprawidłową pozycją sprzedaży) dzięki funkcji POS,
- weryfikacja w przypadku sporu z klientem (nieprawidłowa cena, źle wydana reszta),
- wykrywanie wtargnięcia osób niepożądanych,
- dostarczanie danych statystycznych służących optymalizacji ilości stanowisk obsługi, rozmieszczenia towarów, itp.
Kamery to nie tylko monitoring - są źródłem cennych informacji, które mogą usprawnić pracę sklepu. Wbudowane systemy analityki obrazu mogą zliczać klientów, analizować ich zachowanie czy monitorować wielkość kolejek. Kamery z zaimplementowanymi algorytmami sztucznej inteligencji pozwalają opracować profil klienta z cechami takimi jak płeć, wiek czy kolor ubioru. Wszystkie dane mogą być raportowane i podlegać dalszej analizie.
Z rozmów z właścicielami tego typu obiektów wynika, że po wprowadzeniu systemu monitoringu znacząco spadła liczba kradzieży. Monitoring ma również wpływ na poprawę obsługi klientów przez pracowników oraz rozwiązywanie tzw. kwestii spornych na drodze klient – sprzedawca.
Kamery
W obiektach, w których obserwowani są ludzie, towary i pieniądze oraz istnieje konieczność ich identyfikacji, najlepiej sprawdzają się kamery o wysokiej rozdzielczości. Stosowanym standardem są kamery 2 Mpix (1080p) oraz 4 Mpix. Dobrze zainstalowane kamery pozwolą na ciągłe prowadzenie podglądu całej powierzchni sklepu, terenu przed sklepem i parkingów. Newralgicznym punktem są kamery obserwujące transakcje sprzedaży - aby nie było problemów z rozpoznaniem banknotów, można zastosować kamery 4K.
Schemat przykładowego monitoringu wnętrza sklepu wykorzystujący kamery IP
Kluczowym, dla skuteczności systemu, jest rozlokowanie kamer. Wewnątrz sklepu kamery należy rozmieścić w ten sposób, aby polem widzenia pokrywały maksymalnie duży obszar powierzchni sklepu. W praktyce stosuje się kamery z obiektywami szerokokątnymi (kąt powyżej 90o) i rozdzielczością 4 Mpix. Mogą one zapewnić pokrycie całego obszaru z odpowiednio wysokim współczynnikiem ppm (ilość pikseli na metr obserwowanej sceny) i obserwację niektórych (dublujących się) obszarów z różnej perspektywy. Najczęściej instaluje się kamerę w okolicach kasy, monitorującą drzwi wejściowe oraz kilka kamer wewnątrz sklepu. W przypadku monitorowania wąskich, wysokich alejek najlepiej sprawdzi się z funkcja korytarzową. Należy pamiętać, że podczas montażu kamera wymaga obrotu 90° w stosunku do normalnego położenia.
![]() Obraz z kamery
przed włączeniem trybu korytarzowego. | ![]() Obraz z kamery
po włączeniu trybu korytarzowego. |
Zdalny dostęp
Praktycznie każde urządzenie rejestrujące i każda kamera IP posiada złącze pozwalające na przyłączenie do sieci. Po odpowiedniej konfiguracji, urządzenia dostępne są z dowolnego miejsca na świecie, także z telefonu komórkowego. Dostęp do urządzenia (podglądu na żywo oraz archiwalnych materiałów wideo) zabezpieczony jest hasłem. Istnieje możliwość nadawania szczegółowych uprawnień użytkownikom. Dobrą praktyką jest tworzenie wydzielonych logicznie sieci VLAN na potrzeby monitoringu. W jej ramach tworzone są sieci wirtualne. Urządzenia pozostające w obrębie różnych sieci wirtualnych nie widzą się wzajemnie i nie mogą się ze sobą komunikować. Dzięki temu urządzenia CCTV są zabezpieczone przed celowym lub przypadkowym działaniem użytkowników tej samej sieci fizycznej - np. pracownicy firmy nie będą w stanie zakłócić działania systemu monitoringu po wpięciu do sieci przypadkowych urządzeń lub zainstalowaniu złośliwego oprogramowania.
Zabezpieczenie urządzenia przed fizycznym dostępem
Wszystkie urządzenia monitoringu, serwery, routery czy switche powinny być zabezpieczone przed osobami postronnymi. Wszystkie urządzenie powinny być umieszczone w zamykanej szafie RACK lub specjalnej obudowie w wydzielonym, bezpiecznym pomieszczeniu.

Szafa rack Signal z zamontowanym sprzętem
Integracja monitoringu z danymi transakcyjnymi
Instalując system CCTV w obiektach wyposażonych w kasy, drukarki fiskalne, skanery kodów kreskowych oraz inne urządzenia (np. wagi) mamy możliwość połączenia obu systemów, co umożliwia prowadzenie dodatkowego monitoringu i archiwizacji danych. Urządzenie podłącza się do rejestratora (musi on mieć funkcje POS) przez port RS-232 lub IP. Na obrazie z kamery z aktywną funkcją POS w formie tekstowej wyświetlają się dane, umożliwiając wizualną kontrolę np. sprzedawanego towaru, czy prawidłowego najazdu na wagę.
Integracja systemu monitoringu z kasami fiskalnymi przez RS-232
Integracja systemu monitoringu z drukarkami fiskalnymi przez sieć IP
Funkcję POS obsługują m.in. rejestratory Hikvision TurboHD wyposażone w złacze RS-232 oraz NVR. Obsługiwane są protokoły: Uniwersalny, EPSON oraz AVE (podłączane urządzenia muszą je obsługiwać). Dane integrowane są z nagraniami, istnieje więc możliwość przeszukiwania nagrań wg słów kluczowych (np. nazwy towaru czy numeru kodu kreskowego).
Queue management – zarządzanie kolejkami przy kasach
Odpowiednie zarządzanie kolejkami przy kasach w supermarkecie jest niezwykle istotne zarówno z punktu widzenia klientów jak i sklepu. Pozwala na skrócenie czasu oczekiwania i szybszą obsługę większej ilości osób przy maksymalnym wykorzystaniu punktów kasowych. Do realizacji tego typu projektu można wykorzystać kamery serii iDS-2CD7146G0 marki Hikvision z serii DeepinView, posiadające funkcję zarządzania kolejkami. Po zalogowaniu do kamery, można wydzielić strefę w której wykonywana będzie analiza. Podczas konfiguracji kamery należy określić maksymalną ilość osób, która może przebywać w zdefiniowanej strefie. Po jej przekroczeniu może zostać wywołane jedno z dostepnych zdarzeń alarmowych, np. wysłanie e-maila czy przesłanie informacji do centrum monitoringu iVMS-4200. Dodatkowo kamera posiada opcję tworzenia statystyk które mogą posłużyć do dalszej analizy.
Zarządzanie kolejkami przy kasach w supermarkecie z wykorzystaniem kamer DS-2CD7126G0/L-IZS.
Po przekroczeniu zadanej liczy osób w wydzielonej strefie kamera powiadamia obsługę.
Po przekroczeniu zadanej liczy osób w wydzielonej strefie kamera powiadamia obsługę.
Na powyższym schemacie znajduje się sklep z trzema punktami kasowymi. W przypadku gdy przy danej kasie zgromadzi się większa niż założona ilość osób, zostanie przesłana informacja do centrum monitoringu, co będzie stanowiło sygnał do otwarcia kolejnego punktu kasowego.
Mapy cieplne
Mapy cieplne (ang. heat maps) to wizualizacja analizy obrazu z kamery ilustrująca zachowania klientów. Pokazują one kluczowe z punktu widzenia sprzedawcy parametry tj. którędy poruszają się klienci oraz ile czasu spędzają przy określonych towarach, czy półkach sklepowych. Informacje te można wykorzystać do lepszej organizacji przestrzeni sklepowej i rozmieszczenia towarów na półkach.
Wizualizacja dostępna jest w formie statystyk przestrzennych oddawanych przez kolory naniesione na plan sklepu. Kolor czerwony na obrazie oznacza np. miejsca, które klienci najczęściej odwiedzali, kolor niebieski – odwrotnie.
Wizualizacja dostępna jest w formie statystyk przestrzennych oddawanych przez kolory naniesione na plan sklepu. Kolor czerwony na obrazie oznacza np. miejsca, które klienci najczęściej odwiedzali, kolor niebieski – odwrotnie.

Wizualizacja przepływu klientów w sklepie
Funkcja ta idealnie sprawdzi się zarówno w supermarketach, dyskontach jak i mniejszych sklepach. Funkcja map cieplnych dostępna jest w wybranych kamerach Hikvsion fisheye linii 6 oraz serii iDS.
System rozpoznawania tablic rejestracyjnych (ANPR).
System parkingowy warto uzupełnić o rozwiązanie pozwalające na identyfikację pojazdów. Najprostszy system rozpoznawania tablic rejestracyjnych wymaga tylko jednej, dedykowanej kamery IP. Taka kamera w swojej pamięci przechowuje bazę danych pojazdów, które są uprawnione do wjazdu. Po wykryciu pojazdu, otwieranie szlabanu zostanie wysterowane przez kamerę za pomocą wyjścia alarmowego.
Jeśli kamera jest połączona do rejestratora, to razem z nagraniami gromadzone są metadane z wykrytych tablic rejestracyjnych. W razie potrzeby można wyszukać nagrania poprzez wpisanie numeru tablicy rejestracyjnej.
Jeśli kamera jest połączona do rejestratora, to razem z nagraniami gromadzone są metadane z wykrytych tablic rejestracyjnych. W razie potrzeby można wyszukać nagrania poprzez wpisanie numeru tablicy rejestracyjnej.
Dzięki udostępnionemu SDK, dane z kamer mogą być zintegrowane z zewnętrznym systemem rozliczania za korzystanie z parkingu. Można pokusić się również o zastosowanie innych funkcji statystycznych, takich jak: określanie czasu postoju, regionu pochodzenia klientów czy przeprowadzenie klasyfikacji marek pojazdów.
Rysunek ilustrujący prawidłowe ustawienie kamery w płaszczyźnie poziomej.