Multiswitche jednokablowe TERRA dSCR - technika Unicable

Tradycyjne multiswitche to przełączniki wielozakresowe działające w zakresie od 950 do 2150 MHz, które przy współpracy z konwerterem satelitarnym typu Quatro umożliwiają dystrybucję sygnałów telewizji satelitarnej DVB-S/S2, telewizji naziemnej DVB-T oraz radia analogowego FM/cyfrowego DAB pochodzących z jednego zestawu antenowego do wielu odbiorników TV-SAT. Zadaniem multiswitcha jest zapewnienie każdemu odbiornikowi satelitarnemu niezależnego dostępu do dowolnej pary polaryzacja/pasmo z wybranego satelity. Odbiornik w tym celu wysyła sygnał sterujący (napięcie zasilające 14/18 V, sygnał przełączający 0/22kHz oraz w przypadku multiswitchów 9-wejściowych sygnał sterowania DiSEqC), na podstawie którego multiswitch wybiera odpowiednie wejście, do którego podłącza dane wyjście (dany odbiornik).

Podział zsumowanych sygnałów RTV/SAT z multiswitcha dokonywany jest w gnieździe abonenckim, które wyposażone jest w wyjście satelitarne (SAT), telewizyjne (TV) i radiowe (R). Wyjście satelitarne musi przenosić napięcie stałe 14/18V oraz sygnały sterujące 22kHz i DiSEqC od odbiornika do multiswitcha lub konwertera. W przypadku, gdy w instalacji wykorzystane mają być odbiorniki dwugłowicowem, wymagające oddzielnego sygnału na każde wejście LNB In, wykorzystać należy 2 wyjścia multiswitcha.
Zasada działania tradycyjnego systemu opartego na multiswitchu.
Typowe multiswitche mają 4, 8, 12, 16, 24 oraz 32 wyjścia. W ich przypadku nie możemy podzielić sygnału na wyjściu przy pomocy zwykłego rozgałęźnika satelitarnego (pasmo pracy: 5-2400 MHz) ze względu na dwustronną komunikację pomiędzy urządzeniami (tuner-multiswitch). Również usługa multiroom wymaga doprowadzenia osobnych kabli do każdego dekodera. Odbiornik satelitarny nie tylko odbiera sygnał z multiswitcha, ale również nim steruje.
Nowa seria multiswitchy dSCR firmy TERRA to urządzenia wykorzystujące technologię jednokablową (Unicable), która umożliwia dystrybucję sygnału DVB-S/S2, telewizji naziemnej DVB-T oraz radia analogowego/DAB przy pomocy jednego kabla koncentrycznego. Technologia jednokablowa działa w oparciu o technikę cyfrowego układania kanałów przy zastosowaniu przetworników analogowo-cyfrowych. Do komunikacji pomiędzy multiswitchem a podłączonymi odbiornikami satelitarnymi wykorzystywany jest specjalny protokół, zdefiniowany w normie EN50494 (Unicable I) i EN50607 (Unicable II), który używa poleceń DiSEqC, aby umożliwić niezależny podział sygnału przy pomocy jednego kabla.
Największą zaletą ww. typu instalacji jest możliwość budowania jej w sposób rozgałęźny - tak, jak w przypadku telewizji naziemnej. Nie jest tutaj wymagana topologia gwiazdy. Oznacza to możliwość łatwego dostosowania instalacji telewizji naziemnej do odbioru i dystrybucji sygnałów satelitarnych (z uwzględnieniem ograniczenia liczby użytkowników podłączanych do jednego multiswitcha).
Każdy odbiornik satelitarny w instalacji ma przypisane tzw. pasmo użytkownika (User Band) o szerokości pasma w przybliżeniu jak dla transpondera satelitarnego. Odbiornik decyduje, która częstotliwość wejściowa (pasmo Ku) jest wybierana a następnie konwertowana do pasma użytkownika (User Band). Wybór ten realizowany jest przy pomocy komendy DiSEqC z set-top-boxa, który obecnie dostępny jest w specyfikacji EN50494 (podział do 8 sygnałów za pośrednictwem jednego kabla) lub EN50607 (podział do 32 sygnałów za pośrednictwem jednego kabla).
Instalacja dystrybuująca sygnał satelitarny i Radio/DVB-T z wykorzystaniem technologii Unicable
Na przedstawionym poniżej schemacie wykorzystano zestaw antenowy, w skład którego weszły anteny A2670 oraz A0140. Możliwa jest oczywiście dowolna, inna konfiguracja zestawu z anten pracujących w paśmie FM, UHF, VHF. Wzmacniacz masztowy MX-062 R82006 posiada wejście sygnału radiowego FM (88-108 MHz)/VHF (174-230 MHz) oraz dwa wejścia dla pasma UHF (470-790 MHz), a każdy z torów ma możliwość oddzielnej regulacji wzmocnienia. W torze UHF znajduje się filtr pasma LTE 800. Dzięki zastosowaniu konwertera typu quatro A98257 oraz multiswitcha SRM-521 TERRA R80521 możliwe jest doprowadzenie zsumowanego sygnału SAT oraz FM/DVB-T do każdego z 32 gniazd końcowych RTV/SAT Signal R694100 przy pomocy jednego kabla koncentrycznego niezależnie. Warunkiem koniecznym jest zapewnienie pełnego wsparcia przez odbiornik satelitarny dla protokołu zdefiniowanego w normie EN50607 (lub EN50494-maksymalnie 8 tunerów).
Antena telewizyjna Dipol 44/21-48 Tri Digit DVB-T/T2 UHFAntena telewizyjno-radiowa DIPOL-4/5-12 DAB DVB-T/T2Rozgałęźnik satelitarny 1>8F SignalWzmacniacz masztowy MX-062 - FM+VHF & 2xUHF 30/34dB TERRAKonwerter satelitarny QUATRO Inverto HOME ProZasilacz impulsowy PS202F 20V 2A system Digital SCRZasilacz impulsowy PS202F 20V 2A system Digital SCRWzmacniacz antenowy AB007 10/17dB z przejściem DC  system Digital SCRRozgałęźnik satelitarny 1>4F SignalMultiswitch SRM-522 (950...2150 MHz/290...2340 MHz) Terra z AGC - klasa A z pasywnym torem TV system Digital SCR/UnicableMultiswitch SRM-522 (950...2150 MHz/290...2340 MHz) Terra z AGC - klasa A z pasywnym torem TV system Digital SCR/UnicableAntena satelitarna DIPOL DPL-120 + zez [jasnoszara, RAL7035]
Producenci tunerów satelitarnych coraz bardziej przekonują się do Unicable. Kolejne wersje oprogramowania przeznaczonego do poszczególnych set-top-boxów wspierają ww. standard. Przykładowa instalacja RTV/SAT umożliwiająca dystrybucję cyfrowych sygnałów przy pomocy mulwiswitchy jednokablowych SRM-522 R80522.

Programowanie multiswicha jednokablowego SRM-522 TERRA
Multiswitch SRM-522 R80522 wyposażony został w 5 wejść (cztery pary polaryzacja/pasmo (VL–HL–VH–HH) plus pasywny tor TV) oraz 2 wyjścia - dSCR Out (umożliwiające podział sygnału niezależnie do max. 32 odbiorników przy pomocy jednego kabla koncentrycznego) oraz Legacy Out (zwykłe wyjście, jak w konwerterze typu Universal lub w klasycznych multiswitchach służących do podłączenia klasycznego tunera satelitarnego). Domyślnie multiswitch SRM522 R80522 skonfigurowany jest tak, aby jeden z portów działał jako port Unicable (tryb dynamiczny), natomiast drugi jako uniwersalny (Legacy) przełączający się na Unicable, gdy tylko otrzyma komendę DiSEqC z set-top-boxa zdefiniowaną w standardzie EN50494 lub EN50607. Oznacza to, że na każdym z dwóch wyjść multiswitcha można dokonać podziału sygnału do maksymalnie 16 odbiorników przy pomocy jednego kabla koncentrycznego niezależnie w standardzie EN50607. Domyślne ustawienia multiswitcha SRM-522 R80522 przedstawiono na poniższym obrazku.


Przedstawione na powyższym obrazku ustawienia (tryb pracy, pasmo użytkownika - User Bands 16+16, szerokość pasma, poziom wyjściowy) dla SRM-521 można zmienić przy użyciu specjalnego programatora PC102W R80561.
Programator PC102W do multiswitchy w systemie Digital SCR/Unicable
Bezprzewodowy dostęp poprzez sieć WiFi z dowolnego urządzenia (tabletu, smartfona, laptopa, komputera) przy pomocy przeglądarki internetowej pozwala na szybką i intuicyjną konfigurację parametrów multiswitchy dSCR (wybór trybu pracy - statyczny lub dynamiczny, pasmo użytkownika - User Bands, szerokość pasma, poziom wyjściowy, kod pin).
Konfiguracja tunera satelitarnego na przykładzie modelu Ariva 103 DVB-S/S2 firmy Ferguson dla systemu Unicable (EN50494)
Na rynku obecnie dostępnych jest wiele modeli różnych odbiorników satelitarnych. Nie każdy z nich wspiera system SCR/Unicable zgodny z normą EN50494 i EN50607. Warunkiem koniecznym do stosowania technologii SCR/UNICABLE jest implementacja jej w tunerze. Lista dostępnych odbiorników satelitarnych obsługujących multiswitche jednokablowe:
Odbiorniki Ferguson:Odbiorniki Cyfrowego Polsatu:
  • Dekoder HD 5000
  • Dekoder
  • EVOBOX PVR
Odbiorniki NC+:
  • BOX+
  • mediaBOX+
  • turboBOX+
  • WiFi Premiumbox+
Poniższy przykład ilustruje sposób konfiguracji odbiornika Ferguson Ariva 103 A99371 umożliwiający współpracę z multiswitchami jednokablowymi serii dSCR TERRA.
Interfejs użytkownika w modelu Ariva 103 DVB-S/S2 daje możliwość korzystania z wielu ustawień i funkcji odbiornika. Niektóre przyciski pilota zdalnego sterowania umożliwiają bezpośredni dostęp do funkcji urządzenia. Najważniejsze przyciski pilota są opisane (na przykład Guide, MENU, OK) lub wyróżnione kolorami.
Naciśnij przycisk MENU i wybierz pozycję Instalacja (zrzut poniżej).
Menu główne --> Instalacja
Menu Instalacja służy do ustawienia parametrów instalacji antenowej oraz do wyszukiwania kanałów na satelicie.
Menu główne --> Instalacja --> Podłączenie anteny
Wybierz jedną z dwóch dostępnych opcji, w zależności od tego, jaką posiadasz instalację. Dostępne są dwie opcje do wyboru - antena stała (typowa instalacja z jednym konwerterem) i antena z obrotnicą.
Menu główne --> Instalacja --> Lista satelit
W tym menu należy wybrać satelity, z których chcemy korzystać. Wybierz satelitę naciskając strzałkę w górę lub w dół. Zaznacz naciskając OK. Przy każdym wybranym satelicie pokaże się znaczek. Pozostałe opcje menu będą operować tylko na wybranych satelitach.
Następnie wracamy za pomocą przycisku BACK do Menu główne --> Instalacja i wybieramy opcję: Ustawienia anteny. W tym menu ustawia się szczegółowe parametry pracy wybranych wcześniej satelit, w zależności od posiadanej instalacji antenowej. Wybierz satelitę naciskając strzałki lewo/prawo. Dostępne są tylko te satelity, które zaznaczono na liście.
Menu główne --> Instalacja --> Ustawienia anteny (Wybieramy opcję: konwerter Unicable 9750-10600)
Domyślnie ustawiony jest konwerter typu Uniwersalny (9750-10600). Zmieniamy typ konwertera na (Unicable 9750-10600). Na dole telewizora pojawiają się dwie dodatkowe opcje - ustaw IF oraz edytuj IF, które umożliwiają konfigurację Pasma Użytkownika (User Bands.)
Menu główne --> Instalacja --> Ustawienia anteny --> edytuj IF (przycisk w kolorze czerwonym)
W celu wyświetlenia listy dostępnych częstotliwości użytkownika (User Bands) wciskamy czerwony przycisk na pilocie dołączonym do odbiornika. Niestety, nie wszystkie dostępne na rynku odbiorniki satelitarne mają opcję modyfikacji pasma SCR/Unicable. W takim przypadku należy przeprogramować multiswitcha zgodnie z listą dostępnych częstotliwości.
Następnie wybieramy opcję ustaw IF przy pomocy zielonego przycisku znajdującego się na pilocie stb i dla każdego z ośmiu tunerów definiujemy osiem z dwunastu częstotliwości SCR/Unicable (zgodnie ze standardem EN50494).
Prawidłowe ustawienie anteny wskazują paski siły i jakości sygnału. Sprawdzając ustawienia siły i jakości użyj opcji „transponder”, aby zmienić częstotliwość i sprawdzić czy każda polaryzacja V i H działa prawidłowo. Zatwierdź ustawienia naciskając back.
Wybieramu opcję: Menu główne --> Instalacja--> Przeszukaj jednego satelitę. W tym menu możemy wyszukać kanały z jednego wybranego satelity.
Menu główne --> Instalacja--> Przeszukaj jednego satelitę
W tym celu wybierz satelitę naciskając strzałki lewo/prawo. Dostępne są tylko te satelity, które zaznaczono na liście. Następnie wybierz czy chcesz przeszukać tylko niekodowane kanały, czy wszystkie oraz czy szukać kanałów radiowych, TV czy wszystkich. Dostępne są trzy tryby wyszukiwania:
  • automatyczny – tzw. blind scan, który polega na automatycznym wyszukaniu dostępnych częstotliwości z satelity a następnie przeszukaniu ich po kolei.
  • według listy TP – odbiornik przeszukuje tylko częstotliwość po częstotliwości zgodnie z listą zapisaną dla wybranego satelity. Listę tę można edytować w oddzielnym menu.
  • FastScan – odbiornik przeszukuje kanały wybranego dostawcy. Można dodać kanały do istniejącej listy lub zamienić istniejącą listę nowymi kanałami. Należy pamiętać, że wynik wyszukiwania jak i działanie tej funkcji zależy wyłącznie od dostawcy.