Światłowodowe sieci FTTH stanowią istotny element nowoczesnej instalacji teletechnicznej w budynkach zamieszkania zbiorowego. Ich rosnąca w bardzo szybkim tempie popularność to zasługa zarówno obowiązujących przepisów, jak również rosnącej świadomości inwestorów. Zapewnienie dostępu do odpowiedniej jakości usług multimedialnych oraz Internetu staje się dziś sprawą priorytetową. Na korzyść popularyzacji światłowodów działa również sama technologia. Providerzy internetowi coraz chętniej sięgają po rozwiązania bazujące na dostarczaniu usług przy pomocy tzw. pasywnych sieci optycznych (xPON).
Przystępując do projektu instalacji światłowodowej dla konkretnego budynku, osoba projektująca musi wziąć pod uwagę kilka kwestii, które rzutować będą zarówno na wybór przewodów, jak i techniki okablowania:
- rodzaj obiektu - biurowiec, blok mieszkalny, itd.,
- topologię z uwzględnieniem rozkładu szachtów kablowych,
- przeznaczenie instalacji - czy znana jest technologia, w jakiej świadczona będzie usługa wykorzystująca medium światłowodowe,
- ilość aktywnych przyłączy po realizacji instalacji - czy wykorzystywana będzie cała instalacja, czy tylko jej część, a w miarę upływu czasu do usług dołączani będą kolejni użytkownicy.
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, możliwy jest wybór właściwej dla danego przypadku techniki okablowania. Wśród najpopularniejszych rozwiązań, wyróżnić można cztery główne metody:
1 - okablowanie przy pomocy wewnętrznych kabli typu "breakout" oraz kabli abonenckich,
2 - okablowanie bazujące na tzw. mikrorurkach,
3 - okablowanie bazujące na kablu łatwego dostępu,
4 - okablowanie w topologii gwiazdy bazujące na kablach abonenckich.
1 - okablowanie przy pomocy wewnętrznych kabli typu "breakout" oraz kabli abonenckich,
2 - okablowanie bazujące na tzw. mikrorurkach,
3 - okablowanie bazujące na kablu łatwego dostępu,
4 - okablowanie w topologii gwiazdy bazujące na kablach abonenckich.
Kable typu breakout
Metoda bazująca na dystrybucyjnych kablach typu breakout przypomina nieco tę znaną z instalacji telewizyjnych. Kable dystrybucyjne prowadzone są na poszczególne kondygnacje, na których następuje "rozdzielenie" sygnału do gniazd końcowych. W przypadku instalacji światłowodowej, wielowłóknowe kable dystrybucyjne, mające swój początek w umieszczonej na dole przełącznicy, prowadzone są na wszystkie lub wybrane piętra. Ilość włókien w każdym z kabli odpowiadać powinna liczbie gniazd końcowych. Przewody te, na piętrach wprowadzane są do przełącznic piętrowych, a ich włókna spawane z włóknami kabli abonenckich, prowadzonych do gniazd. Zaleca się, aby kable abonenckie wyposażone były we włókna o zmniejszonym promieniu gięcia.
Te metoda okablowania jest metodą najbardziej uniwersalną i znajdzie zastosowanie w niemal każdym obiekcie, niezależnie od jego topologii, czy przeznaczenia. Należy tu zwrócić uwagę na fakt, iż jako jedyna z 3 metod narzuca realizację całej instalacji na etapie kablowania obiektu, niezależnie od tego, w jakim stopniu zostanie ona wykorzystana. Nie bez znaczenia jest również konieczność rezerwacji odpowiedniej ilości miejsca na poszczególnych kondygnacjach. w celu montażu przełącznic piętrowych.
Mikrorurki
Drugi sposób okablowania polecany jest szczególnie w przypadku, gdy nie jest znana początkowa liczba urządzeń podłączonych do sieci światłowodowej.
Okablowanie bazujące na systemie tzw. mikrorurek (lub mikroduktów) polega na ułożeniu w szachtach kablowych specjalnie zaprojektowanych pakietów elastycznych rurek. Wydzielone z pakietu pojedyncze rurki doprowadzane są do gniazd abonenckich. Możliwe jest również podłączanie pojedynczych rurek poziomych do pakietów w szachcie przy pomocy specjalnych łączników. Dostępne na rynku rozwiązania oferują szereg możliwości w zakresie doboru konstrukcji zarówno pakietów, jak i pojedynczych mikrorurek abonenckich. Różnić się one mogą kształtem, wymiarami, elastycznością oraz kolorem.
Okablowanie bazujące na systemie tzw. mikrorurek (lub mikroduktów) polega na ułożeniu w szachtach kablowych specjalnie zaprojektowanych pakietów elastycznych rurek. Wydzielone z pakietu pojedyncze rurki doprowadzane są do gniazd abonenckich. Możliwe jest również podłączanie pojedynczych rurek poziomych do pakietów w szachcie przy pomocy specjalnych łączników. Dostępne na rynku rozwiązania oferują szereg możliwości w zakresie doboru konstrukcji zarówno pakietów, jak i pojedynczych mikrorurek abonenckich. Różnić się one mogą kształtem, wymiarami, elastycznością oraz kolorem.
Schemat ideowy instalacji bazującej na mikrorurkach
Zarówno pakiety, jak i pojedyncze mikrorurki mogą przyjmować różne kształty oraz wymiary(źródło: ftthcouncil.eu)
Do ułożonych w budynku mikrorurek możliwe jest wprowadzenie kabli światłowodowych przy pomocy tzw. "wdmuchiwarek" (na zdjęciu - źródło: ftthcouncil.eu). Proces ten jest łatwy i szybki w realizacji. Dzięki takiemu podejściu operator nie ponosi kosztów związanych z układaniem okablowania i wykonywaniem połączeń spawanych dla gniazd abonenckich, których właściciele nie będą zainteresowani jego usługami. Włókna doprowadzane są jedynie do zainteresowanych mieszkańców.
Kabel łatwego dostępu
Technika, która w pewnym sensie łączy oba opisywane wcześniej podejścia polega na realizacji okablowania budynku w oparciu o tzw. "kabel" łatwego dostępu". Metoda ta wydaje się być najbardziej uniwersalnym i elastycznym sposobem doprowadzenia światłowodów do mieszkań w budynkach wielorodzinnych.
1. Wskaźnik cięcia okna w powłoce kabla 2. Luźna tuba w połowie wypełniona włóknami 3. Pręt aramidowy 4. Powłoka LSZH 5. Włókno światłowodowe w powłoce 900 μm | |
Budowa kabla łatwego dostępu
Instalacja bazująca na kablu łatwego dostępu uwzględnia ułożenie kabla w pionie, wycięcie tzw. okien w jego powłoce na wszystkich lub wybranych kondygnacjach, wyciągnięcie żądanej ilości włókien oraz doprowadzenie ich do mieszkań w dedykowanej osłonie (tubie). W skład tego rozwiązania, oprócz samego kabla i tuby chroniącej włókna, wchodzą osłony odgałęźne, umożliwiające bezpieczne wyprowadzenie oraz zabezpieczenie włókien oraz stelaż zapasu, umiejscawiany z reguły na najwyższej kondygnacji danego obiektu.
Realizacja instalacji może odbywać się wieloetapowo, tzn. możliwe jest ułożenie kabla oraz tub osłonowych, a następnie wyciąganie i przeciąganie włókien do wybranych mieszkań, w których wykonywane będzie również spawanie światłowodu z pigtailem.
Więcej informacji na temat kabla łatwego dostępu znaleźć można w artykule "Światłowód w mieszkaniu w kilku prostych krokach" oraz oglądając poniższy film instruktażowy.
Kable abonenckie w topologii gwiazdy
Metoda ta polega na ułożeniu kabli abonenckich, np. ULTIMODE ILB-2SM-A L7102 od pomieszczenia teletechnicznego do każdego z mieszkań. Jest popularna ze względu na niski koszt kabla oraz brak konieczności stosowania specjalistycznych narzędzi podczas jej realizacji. W przypadku dużej ilości kabli, problem stanowić może ich odpowiednie zakończenie w przełącznicy światłowodowej. Mowa tu o bezpiecznym z punktu widzenia włókien światłowodowych montażu kabli w przełącznicy.
W artykule "Światłowodowe kable abonenckie - realizacja przełącznicy" przedstawiono więcej informacji na temat tej metody, jak również zaprezentowano przykład realizacji przełącznicy 1U RACK wraz z komentarzem na temat montażu włókien oraz procesu spawania z pigtailami.