Polski
English
Česky
Deutsch
Irish
Magyar
Português
Română
Slovenský
Co to jest i do czego służy kabel łatwego dostępu?
Po wielu latach obecności światłowodów na rynku telekomunikacyjnym wreszcie przyszedł czas na to, aby światłowody zagościły w domach jednorodzinnych oraz w mieszkaniach. Wymusza to galopujący postęp techniczny elektroniki użytkowej, która opiera swoje usługi w coraz większym stopniu na połączeniach sieciowych i aplikacjach online.
O ile w zabudowie jednorodzinnej stosowanie rozwiązania „jedno mieszkanie – jeden kabel” jest oczywiste, o tyle w zabudowie wielorodzinnej może to stanowić problem techniczny (w pewnym momencie w pionie teletechnicznym ułożyć należało by wiele kabli o dużym sumarycznym przekroju) i ekonomiczny. Rozwiązaniem jest kabel łatwego dostępu.
Kabel łatwego dostępu (w skrócie KLD) to kabel światłowodowy, składający się z wielu (np. 12, 24, 36 lub 48) włókien w powłoce 0,9mm, znajdujących się w zewnętrznej powłoce LSZH. W powłoce kabla istnieje możliwość wycinania otworów zwanych "oknami", przez które wyprowadzić można dowolną ilość pojedynczych włókien. Możliwe jest to dzięki specjalnej konstrukcji osłony, włókien oraz dedykowanym narzędziom i akcesoriom które opisuje niniejsza biblioteka.
Budowa kabla łatwego dostępu: włókna światłowodowe w powłoce 0,9mm w tzw. luźnej tubie.
Konstrukcja KLD i narzędzia dodatkowe.
KLD, jak wspomniano wcześniej, zbudowany jest ze specjalnej powłoki osłaniającej włókna. Posiada ona kilka unikatowych rozwiązań. Element wytrzymałościowy stanowią dwa aramidowe pręty zatopione w powłoce, ułożone naprzeciw siebie. W drugiej osi - na zewnątrz naniesiono specjalne wypustki wskazujące miejsce bezpiecznego nacięcia dedykowanym do tego nożem.
 | 1. Wskaźnik cięcia okna w powłoce kabla. 2. Luźna tuba w połowie wypełniona włóknami. 3. Pręt aramidowy. 4. Powłoka LSZH. 5. Włókno światłowodowe w powłoce 900 μm. | |
Konstrukcja specjalnego noża i powłoki kabla są przewidziane tak, aby podczas wycinania okien nie było możliwe jakiekolwiek uszkodzenie znajdujących się wewnątrz włókien. Pole powierzchni wewnętrznej tuby jest 2x większe niż suma pól przekroju wszystkich włókien w kablu. Gdy nóż nacina okno, włókna swobodnie przesuwają się na drugą stronę. Przed zbyt głębokimi nacięciami powłoki chronią aramidowe pręty. Włókna są więc w 100% bezpieczne.
Narzędzie VC-VOT do wycinania okna w kablu łatwego dostępu.
L5911
L5911
Proces wycinania okna w KLD specjalnym nożem.
Konstrukcja kabla i noża nie pozwala na uszkodzenie włókien.
Konstrukcja kabla i noża nie pozwala na uszkodzenie włókien.
Montaż KLD w budynku.
KLD są kablami wewnętrznymi. Można układać je w poziomie lub w pionie. Przed montażem i wyborem odpowiedniego typu kabla należy ocenić potrzeby danej lokalizacji. Zwykle KLD kładziony jest w pionach wraz z pozostałymi kablami, natomiast odgałęzienia prowadzone są już do dedykowanych lokalizacji. Należy więc policzyć ilość kondygnacji, ilość lokalizacji do których prowadzić będziemy włókna, ile włókien zostanie poprowadzonych do każdej z nich, jak daleko położone są one od KLD. Wiedząc to można odpowiednio dobrać ilość kabli dla danego przypadku:
1.
Jedna klatka: 3 kondygnacje po 2 mieszkania na piętrze, doprowadzamy po 2 włókna na mieszkanie,
Jedna klatka: 3 kondygnacje po 2 mieszkania na piętrze, doprowadzamy po 2 włókna na mieszkanie,
2.
Jedna klatka: 5 kondygnacji po 3 mieszkania na piętrze, doprowadzamy po 2 włókna na mieszkanie. Pierwsze 2 kondygnacje – KLD 12j, kolejne KLD 24j, z czego niewykorzystywanych pozostaje 6 włókien,
Jedna klatka: 5 kondygnacji po 3 mieszkania na piętrze, doprowadzamy po 2 włókna na mieszkanie. Pierwsze 2 kondygnacje – KLD 12j, kolejne KLD 24j, z czego niewykorzystywanych pozostaje 6 włókien,
3.
Dwie klatki: 5 kondygnacji po 2 mieszkania na piętrze, doprowadzamy po 2 włókna na mieszkanie. Obie klatki wykorzystują ten sam kabel KLD 48j, 8 włókien pozostaje w zapasie.
Dwie klatki: 5 kondygnacji po 2 mieszkania na piętrze, doprowadzamy po 2 włókna na mieszkanie. Obie klatki wykorzystują ten sam kabel KLD 48j, 8 włókien pozostaje w zapasie.
Powyższe trzy przypadki ilustrują trzy praktyczne zasady, które sprawdzają się w budynkach z różną ilością i rozkładem lokali:
- lepiej wykorzystać jeden kabel i pozostawić kilka wolnych włókien, niż użyć kilku mniejszych przewodów,
- dobierać kable o możliwie największej ilości włókien oraz odliczać ilość włókien „od góry” budynku,
- jeśli konstrukcja budynku na to pozwala, używać jednego kabla dla kilku pionów mieszkalnych.
Warto pamiętać o tym, że od długości KLD zależy maksymalna długość włókna, jaką wyprowadzić możemy w kierunku zakończenia toru optycznego, przy czym wynikająca z uwarunkowań konstrukcyjnych maksymalna odległość, na której wyciągnąć można pojedyncze włókno wynosi 30m. W przypadku, gdy zakończenie toru optycznego zlokalizowane ma być dalej, skorzystać należy z dodatkowego, pojedynczego kabla, wspawanego w wybranym miejscu.
Schematyczny obraz pozostawionej rezerwy włókna. Suma odległości do stelaża (y) i zawiniętej na nim rezerwy (x) musi być większa lub równa odległości magistrali do puszki abonenckiej w mieszkaniu (z). Długość wyciąganego włókna (z) nie może być większa niż 30m.
Sam montaż kabla jest prosty i nie powinien sprawić problemu żadnemu instalatorowi. Zapas kabla powinien liczyć co najmniej dwa zwoje. Ma to na celu uniemożliwienie zsunięcia się włókien wewnątrz powłoki. Jest to bardzo istotne, ponieważ niejednokrotnie zamocowany kabel pozostaje nieużywany do czasu dalszych prac nad doprowadzeniem włókien do mieszkań. Mocowanie powinno nie niszczyć włókien, powinny być zachowane wszelkie minimalne promienie gięcia oraz należy pamiętać o odpowiedniej rezerwie włókien dla odgałęzień na ostatniej kondygnacji pamiętać należy również, że włókno wyciągać można wówczas, gdy kabel nie jest nawinięty na stelaż, a wyprostowany. W przeciwnym wypadku, próbując wyciągnąć włókno z oporem ryzykujemy jego uszkodzenie.
Stelaż krzyżowy zapasu kabla ULTIMODE-X01-A L5504 to jedna z opcji montażu KLD na ostatniej kondygnacji z zachowaniem odpowiedniej rezerwy włókna.
Doprowadzanie włókien do mieszkań.
Zamontowany w pionie KLD jest magistralą, źródłem włókien, które należy doprowadzić do każdego z mieszkań. W pewnym etapie konieczne będzie spawanie światłowodu. Są więc dwie możliwe drogi postępowania:
- wyciągnięcie odpowiednio długich włókien z KLD i poprowadzenie ich do mieszkań, w których następuje spawanie z pigtailami w odpowiedniej puszce abonenckiej,
- wyciągnięcie włókien na tyle, aby pozostawić jedynie niewielką rezerwę i spawanie ich przy samym KLD w odpowiedniej puszce. W mieszkaniu kable zakańczamy odpowiednim gniazdkiem lub puszką.
Pierwsza opcja możliwa jest wówczas, gdy odległość od KLD do mieszkania nie przekracza 30m, gdyż taką maksymalną długość włókna możemy wyciągnąć z okna. Zarówno okno jak i gołe włókno muszą być chronione przed ewentualnym uszkodzeniem. Na kablu należy zamontować osłonę odgałęzienia, natomiast włókno umieścić w osłonie. Osłona może być prowadzona pod lub nad tynkiem. Jeśli zdecydujemy się prowadzić światłowody w ścianach, należy przemyśleć ich ścieżkę. Późniejsze wykrycie światłowodu jakimkolwiek detektorem nie będzie możliwe i pomocna wówczas będzie dokładna dokumentacja.
 Osłona odgałęźna 1x4
L5351 |  Osłona odgałęźna 1:6
L5352 | |
Jeśli punkty doprowadzenia włókien znajdują się w odległości większej niż 30m, wówczas najlepszym rozwiązaniem jest przygotowanie gotowych pigtaili, które wspawane mogą być do włókien przy samym kablu. Wówczas w bezpośrednim sąsiedztwie przewodu należy umieścić puszkę, w której możliwe będzie pozostawienie rezerwy włókna, umieszczenie spawu i wyprowadzenie zakończenia do mieszkania. Gotowe pigtaile zwykle można zamówić już w powłoce pozwalającej na bezpośrednie prowadzenie ich do mieszkania bez konieczności stosowania dodatkowej osłony.
Skrzynka rozdzielcza dla kabla łatwego dostępu z zarobionym spawem mechanicznym.
 Skrzynka rozdzielcza dla kabla łatwego dostępu - 12 spawów
L53581 |  Skrzynka rozdzielcza dla kabla łatwego dostępu - 24 spawy
L53591 | |
Podczas prac nad okablowaniem strukturalnym budynku wielokondygnacyjnego bardzo przydatne okazują się dodatkowe akcesoria dedykowane do KLD. W wypadku konieczności wycięcia okna w osłonie w miejscu gdzie chcemy uciąć włókno, lecz nie chcemy go wyprowadzać, miejsce takie trzeba zabezpieczyć. Nie wskazane jest stosowanie taśm izolacyjnych, lub czegokolwiek, co ścisnąć może odsłonięte częściowo włókna. Zaleca się stosowanie odpowiednich, sztywnych osłon. Do poszczególnych mieszkań włókna doprowadzone mogą być w dowolnej tubie ochronnej. Idealną do tego jest pasująca do osłon odgałęźnych tuba V-TUB, która ochroni 2 włókna 0,9mm.
 Osłona VC-CPC dla kabla szybkiego dostępu
L5350 |  Tuba abonencka VC-TUB (5mm / 3,5mm)
L7211 | |
Zakończenie włókien w mieszkaniu.
Włókna w mieszkaniach powinny być zakończone odpowiednim adapterem umożliwiającym podłączenie dodatkowych urządzeń. Jednocześnie należy pamiętać o bezpieczeństwie. Zakończenia włókien powinny być zaślepione i chronić użytkowników przed promieniowaniem.
Idealnym zakończeniem włókna światłowodowego są puszki abonenckie, niewielkich rozmiarów, mieszczące 1 lub 2 adaptery simplex lub duplex. Przegląd niektórych rozwiązań przedstawiono poniżej.
 Adapter jednomodowy ULTIMODE A-522D, 2xSC/APC-2xSC/APC, duplex
L4322 |  Lico gniazda abonenckiego ULTIMODE TB-02W (1xSC duplex, wewnętrzne)
L53002 |  Puszka abonencka ULTIMODE TB-02H-2 (wewnętrzna, max 2 spawy, 2 adaptery typu SC simplex, zasłona adapterów)
L53022 | ||
Tak położony kabel oraz rozprowadzone włókna stanowią szkieletową sieć budynku mieszkalnego wielorodzinnego. Identyczną zasadę tworzenia struktury okablowania można przenieść na pomieszczenia biurowe, użytkowe. KLD może być wykorzystany do sieci pasywnych lub aktywnych. Infrastruktura opisana powyżej ma zastosowanie dla obu rodzajów sieci. Należy pamiętać, że w sieciach aktywnych nie można stosować splitterów. (MC)
