Polski
English
Česky
Deutsch
Irish
Magyar
Português
Română
Slovenský
Biblioteka archiwalna.
Informacje w niej zawarte mogą być nieaktualne.
Aktualna wersja artykułu dostępna pod adresem www.dipol.com.pl/bib217.htm
Poradnik został napisany, w celu ułatwienia doboru anten naziemnych w warunkach dobrego sygnału.
W sytuacjach niskiego poziomu, odbić i zakłóceń sygnału zalecamy skorzystanie z usług instalatora, który najlepiej zna warunki odbioru na danym terenie.
W sytuacjach niskiego poziomu, odbić i zakłóceń sygnału zalecamy skorzystanie z usług instalatora, który najlepiej zna warunki odbioru na danym terenie.
Poniżej są omówione czynniki, od których jest zależny dobór anten.
Niniejszy poradnik nie daje 100% pewności, że dobrane anteny spełnią oczekiwania.
Niniejszy poradnik nie daje 100% pewności, że dobrane anteny spełnią oczekiwania.
Czynniki wpływające na dobór anten
I. Odległość od nadajnika / nadajników
II. Liczba nadajników oraz pasma ich pracy
III. Odległość kątowa pomiędzy nadajnikami
IV. Moc nadawania danego kanału
V. Kierunkowość anteny nadajnika
VI. Polaryzacja
VII. Przeszkody na drodze antena nadajnika-antena odbiorcza
VIII. Rodzaj instalacji, do której dobieramy antenę
IX. Wpływ nadajników zakłócających
II. Liczba nadajników oraz pasma ich pracy
III. Odległość kątowa pomiędzy nadajnikami
IV. Moc nadawania danego kanału
V. Kierunkowość anteny nadajnika
VI. Polaryzacja
VII. Przeszkody na drodze antena nadajnika-antena odbiorcza
VIII. Rodzaj instalacji, do której dobieramy antenę
IX. Wpływ nadajników zakłócających
I. Odległość od nadajnika to kluczowy parametr jeśli chodzi o dobór anten. Wraz ze wzrostem odległości staje się konieczne stosowanie anten o coraz większym zysku energetycznym.
|
| Do 10 km | Do 25 km | Powyżej 25 km |
|---|---|---|---|
| Antena siatkowa | TAK | NIE | NIE |
| Antena logarytmiczna A4011 | TAK | Tak | NIE |
| Zestaw A0710 +A1910 | TAK | TAK | TAK |
| Zestaw A1116+A2682 lub A3710 | Niekonieczny | TAK | TAK |
Dobór anten w zależności od odległości od nadajnika
II. Liczba nadajników. Sytuacja, w której sygnał pochodzi z jednego nadajnika jest komfortem, który jednak mamy tylko w niektórych miastach - Krakowie, Warszawie, Zakopanem, Olsztynie.
W większości miejsc w Polsce sygnał pochodzi z kilku nadajników. Musimy zatem montować większą liczbę anten kierunkowych.
W przypadku dwu lub więcej nadajników nie stosujemy anten siatkowych, ponieważ duży kąt połowy mocy (około 45°), spowoduje nakładanie się sygnałów pochodzących z różnych anten.
W większości miejsc w Polsce sygnał pochodzi z kilku nadajników. Musimy zatem montować większą liczbę anten kierunkowych.
W przypadku dwu lub więcej nadajników nie stosujemy anten siatkowych, ponieważ duży kąt połowy mocy (około 45°), spowoduje nakładanie się sygnałów pochodzących z różnych anten.
Przykład 1
Bochnia, mamy tutaj sygnał z dwóch nadajników: Chorągwica (Kraków), Góra Świętego Marcina (Tarnów)
Bochnia, mamy tutaj sygnał z dwóch nadajników: Chorągwica (Kraków), Góra Świętego Marcina (Tarnów)
| Nazwa programu | TVP1 | TVP2 | Polsat | TVN | TV4 | Puls | TVP3 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kanały nadawane z nadajnika Chorągwica | 10 | 33 | 53 | 30 | 35 | 27 | 50 |
| moc | duża 200kW | duża 300kW | duża 100kW | średnia 10kW | średnia 10kW | 10kW | duża 200kW |
| polaryzacja | H | H | H | H | H | H | H |
| antena | dookolna | dookolna | dookolna | kierunkowa | kierunkowa | dookolna | dookolna |
| Kanały z nadajnika Góra św. Marcina | - | 22 | 60 | 35 | - | - | 57 |
| moc | - | średnia | średnia | średnia 10kW | - | - | duża |
| polaryzacja | - | H | H | H | - | - | H |
| antena | - | dookolna | dookolna | kierunkowa | - | - | dookolna |
Wykaz programów z nadajników krakowskich i tarnowskich
Niestety odbiór z Krakowa TVN, TV4, oraz Puls jest praktycznie niemożliwy, ponieważ antena nadawcza jest kierunkowa i ustawiona w kierunku na Kraków. W tej sytuacji w Bochni montujemy dwie anteny UHF, (Kraków + Tarnów) oraz jedną antenę VHF (Kraków).
III. Odległość kątowa pomiędzy nadajnikami. Jeżeli sygnał pochodzi z kilku nadajników, to należy rozważyć czy nie uda się odebrać sygnału z nich pochodzących na mniejszej liczbie anten niż liczba nadajników. Aby tego dokonać, musimy przyjąć, że typowa antena kierunkowa ma kąt połowy mocy 15°. Jeśli zatem odległość kątowa pomiędzy nadajnikami, w miejscu instalacji jest mniejsza lub równa 15° to istnieje możliwość odbioru z dwóch nadajników na jednej antenie.
Przykład 2
Oleśnica. Odbiór z nadajników we Wrocławiu. Pomimo, że mamy tutaj aż trzy nadajniki, możemy przyjąć, że kąt pomiędzy kierunkami na te nadajniki nie jest większy niż 15°. Zatem w Oleśnicy wystarczą także dwie anteny - jedna na VHF druga na UHF.
Oleśnica. Odbiór z nadajników we Wrocławiu. Pomimo, że mamy tutaj aż trzy nadajniki, możemy przyjąć, że kąt pomiędzy kierunkami na te nadajniki nie jest większy niż 15°. Zatem w Oleśnicy wystarczą także dwie anteny - jedna na VHF druga na UHF.
| Wrocław | TVP1 | TVP2 | Polsat | TVN | TV4 | Puls | TVP3 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kanał | 12 | 25 | 59 | 56 | 31 | 42 | 42 |
| moc | duża | duża | duża | średnia | średnia | duża | duża |
| polaryzacja | H | H | H | H | H | H | H |
| antena | dookolna | dookolna | dookolna | kierunkowa | dookolna | dookolna | dookolna |
| nadajnik | G. Ślęża | G. Ślęża | G. Ślęża | Żórawina | Wrocław | G. Ślęża | G. Ślęża |
Wykaz nadajników wrocławskich
Przykład 3
Siechnice. Wydaje się, że można połączyć odbiór z Żórawiny i Ślęży, jednak odległość kątowa pomiędzy Wrocławiem a Górą Ślężą jest na pewno większa niż 15°. Z tego względu polecamy tutaj dwie anteny na pasmo UHF i jedną VHF.
Siechnice. Wydaje się, że można połączyć odbiór z Żórawiny i Ślęży, jednak odległość kątowa pomiędzy Wrocławiem a Górą Ślężą jest na pewno większa niż 15°. Z tego względu polecamy tutaj dwie anteny na pasmo UHF i jedną VHF.
IV. Moc nadawania sygnału. Programy są nadawane z różną mocą. Z tego samego nadajnika mamy często kanały nadawane z mocą 300 kW oraz 10 kW. Moc nadawanego sygnału przekłada się na zasięg. Może się więc zdarzyć, że jedne kanały odbieramy idealnie a inne słabo, bądź w ogóle.
Przykład 4
Łódź. W praktyce TV Puls jest dostępny tylko do 5 km od nadajnika, a TVN 10 km. Stosuje się tutaj dwie anteny UHF i jedną VHF wraz z korektorem. Należy szczególnie wzmocnić słabe TVN i PULS. Jeśli stosujemy wzmacniacz szerokopasmowy, może zajść konieczność użycia tłumika dla TVP2, TVP1 oraz Polsatu.
Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie wzmacniacza kanałowego.
Łódź. W praktyce TV Puls jest dostępny tylko do 5 km od nadajnika, a TVN 10 km. Stosuje się tutaj dwie anteny UHF i jedną VHF wraz z korektorem. Należy szczególnie wzmocnić słabe TVN i PULS. Jeśli stosujemy wzmacniacz szerokopasmowy, może zajść konieczność użycia tłumika dla TVP2, TVP1 oraz Polsatu.
Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie wzmacniacza kanałowego.
| Łódź | TVP1 | TVP2 | Polsat | TVN | TV4 | Puls | TVP3 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kanał | 7 | 32 | 49 | 21 | 56 | 59 | 43 |
| moc | duża 100 kW | duża | duża 100 kW | średnia 1 kW | średnia 10 kW | średnia 1 kW | duża 100 kW |
| polaryzacja | H | H | H | H | H | H | H |
| kierunkowość | dookolna | dookolna | dookolna | ||||
| lokalizacja | Zygry k.Sieradza | ul. Andrze- jewska | ul. Andrze- jewska | ul. Sienkiewicza | ul. Andrze- jewska | ul. Andrze- jewska | ul. Andrze- jewska |
Wykaz programów dostępnych z nadajników łódzkich
V. Kierunkowość anten nadajnika. Nie wszystkie anteny nadawcze mają charakterystykę dookolną. Z uwagi na powstawanie zakłóceń, nadawca często decyduje się na anteny, które nadają tylko w jedną stronę.
Przykład 5.
Nadajnik Kosztowy woj. śląskie dla TVN (kanał 32) nie nadaje w kierunku południowym. Z tego względu istnieją duże problemy odbioru TVN, np. w Tychach, a na zachodnich przedmieściach Krakowa możemy odbierać TVN z nadajnika Kosztowy bez większych problemów.
Nadajnik Kosztowy woj. śląskie dla TVN (kanał 32) nie nadaje w kierunku południowym. Z tego względu istnieją duże problemy odbioru TVN, np. w Tychach, a na zachodnich przedmieściach Krakowa możemy odbierać TVN z nadajnika Kosztowy bez większych problemów.
VI. Polaryzacja. W niektórych miejscach w Polsce sygnały są nadawane w polaryzacji
pionowej. Taka sytuacja wymusza montowanie anten w taki sposób, aby kierunek ułożenia direktorów i reflektorów był prostopadły do powierzchni ziemi. Taka sytuacja występuje zwykle dla nadajników o małej mocy (przemienników), gdzie dąży się do eliminacji wzajemnego oddziaływania nadajników. Fala z polaryzacją pionową nie zakłóca fali z polaryzacją poziomą.
pionowej. Taka sytuacja wymusza montowanie anten w taki sposób, aby kierunek ułożenia direktorów i reflektorów był prostopadły do powierzchni ziemi. Taka sytuacja występuje zwykle dla nadajników o małej mocy (przemienników), gdzie dąży się do eliminacji wzajemnego oddziaływania nadajników. Fala z polaryzacją pionową nie zakłóca fali z polaryzacją poziomą.
Przykład 6
Biłgoraj nadajnik Tarnawatka, gdzie TVP1 jest nadawany na kanale 10 w polaryzacji V. Do odbioru tego kanału stosujemy antenę VHF. Antenę montujemy tak, aby kierunek direktorów i reflektorów był prostopadły do powierzchni ziemi.
Biłgoraj nadajnik Tarnawatka, gdzie TVP1 jest nadawany na kanale 10 w polaryzacji V. Do odbioru tego kanału stosujemy antenę VHF. Antenę montujemy tak, aby kierunek direktorów i reflektorów był prostopadły do powierzchni ziemi.
VII. Przeszkody na drodze nadajnik - antena odbiorcza. Czasami zdarza się, że antena nadawcza jest przesłonięta przez inny obiekt, np. górę, wysoki budynek. Może się zdarzyć sytuacja, że nie będzie możliwości odbioru kanałów naziemnych w danym miejscu, np. bardzo blisko nadajnika.
Przykład 7
Skawina. Odbiór z Chorągwicy jest praktycznie niemożliwy. W takiej sytuacji najlepiej udać się do lokalnego instalatora, który dzięki swojemu doświadczeniu znajdzie optymalne rozwiązanie.
Skawina. Odbiór z Chorągwicy jest praktycznie niemożliwy. W takiej sytuacji najlepiej udać się do lokalnego instalatora, który dzięki swojemu doświadczeniu znajdzie optymalne rozwiązanie.
VIII. Rodzaj anten jest uzależniony od typu instalacji. Trzeba pamiętać, że jakość sygnału ulega systematycznemu pogorszeniu (maleje odstęp sygnał szum) na kolejnych etapach transmisji w instalacji. Zatem, jeżeli planujemy rozległe instalacje o duże liczbie elementów czynnych i biernych to zalecamy dobór anten z większą starannością.
Przykład 8
Dobór anten przy odległości od nadajnika do 20 km.
Dobór anten przy odległości od nadajnika do 20 km.
|
| 1 odbiornik TV | Instalacja zbiorowa TV | Instalacja multiswitchowa mała | Instalacja multiswitchowa duża |
|---|---|---|---|---|
| Antena siatkowa | TAK | NIE | NIE | NIE |
| Antena logarytmiczna A4011 | TAK | NIE | NIE | NIE |
| Zestaw | TAK | TAK | TAK | NIE |
| Zestaw A1116+A2682 lub A3710 | TAK | TAK | TAK | TAK |
Dobór anten w zależności od typu instalacji.
IX Kanały sąsiednie. Jeżeli nastawiamy się na odbiór z kilku kierunków, a występuje konieczność odbioru sąsiedniokanałowego, to należy pamiętać, że może wystąpić problem z odbiorem. Jeżeli poziomy sygnałów na sąsiednich kanałach będą się różnić o więcej niż 3 dB, to nastąpi efekt przebijania mocniejszego kanału na słabszy.
